Trudnoća, dojenje i COVID-19
Trenutno
su u toku istraživanja kako bi se razumeli uticaji infekcije COVID-19 na
trudnice. Podaci su ograničeni, ali trenutno nema dokaza da su trudnice u većem
riziku od ozbiljnijeg toka bolesti u odnosu na opštu populaciju. Međutim, zbog
promena u njihovom telu i imunom sistemu, znamo da neke respiratorne infekcije
mogu loše uticati na trudnice. Zato je važno da preduzmu mere kako bi se
zaštitile od COVID-19 i da svom lekaru prijave moguće simptome (uključujući
povišenu temperaturu, kašalj i otežano disanje).
Ono što
brine i trudnice i zdravstvene radnike je pitanje da li se COVID-19 može
preneti sa majke na plod ili novorođenče? Informacije koje pruža Svetska
zdravstvena organizacija (SZO) na ovu temu su u skladu sa trenutnim saznanjima,
a to je da se još uvek ne zna da li trudnica obolela od COVID-19 može preneti
virus fetusu ili bebi tokom trudnoće ili porođaja. Na osnovu dosadašnjih
slučajeva i podataka virus nije pronađen u uzorcima amnionske tečnosti ili
majčinog mleka.
U
publikaciji Međunarodne federacije farmaceuta (FIP health advisory COVID-19:
clinical information and treatment guidelines, 26. March 2020.) navodi se isto
da je trenutno veoma malo podataka dostupno o infekciji COVID-19 tokom trudnoće
i da su za sada poznati podaci da intrauterina ili perinatalna transmisija nije
indentifikovana. Naveden je primer dva rada sa ukupno 18 trudnica sa sumnjom
ili potvrđenom COVID-19 pneumonijom u kojima se iznosi da nije bilo
laboratorijskih dokaza transmisije virusa na novorođenče. Ipak, od pomenutih
18, infekcija je dokumentovana kod dva novorođenčeta. U prvom
slučaju dijagnoza je postavljena 17. dana života nakon bliskog kontakta
novorođenčeta sa inficiranom majkom. U drugom slučaju infekcija je
dijagnostikovana 36 sati nakon rođenja, a izvor i vreme zaraze je ostalo
nerazjašnjeno.
U malom
broju studija na ženama obolelim od COVID-19 i drugim koronavirusima
(SARS-Cov), sa ograničenim podacima, virus nije otkriven u majčinom mleku. Ipak
nije u potpunosti poznato da li majka sa COVID-19 infekcijom može preneti virus
putem majčinog mleka. Imajući u vidu izuzetan značaj majčinog mleka na pravilan
razvoj i zdravlje novorođenčeta, SZO preporučuje da majka ukoliko želi doji uz
preporuku da održava takozvanu respiratornu higijenu i nosi zaštitnu masku
tokom dojenja, pere ruke pre i nakon dodirivanja bebe i rutinski vrši
dezinfekciju površina koje dodiruje.
Podaci, nova saznanja i
preporuke o COVID-19 se stalno dopunjuju, a relevantne podatke o uticaju na
trudnice možete saznati na sledećim Internet stranicama:
Svetska zdravstvena organizacija: www.who.int
Američki centar za kontrolu i prevenciju bolesti: www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/pregnancy-breastfeeding
Academy of Breastfeeding Medicine: www.bfmed.org